Γεννήθηκε στις 5 Ιουλίου του 1914 στο Αιτωλικο, ήταν κόρη του κτηματία Γεωργίου Λεονάρδου και της Θεοδώρας Σαρλή και είχε άλλα τέσσερα αδέλφια (δύο αγόρια και δύο κορίτσια).
Η παγκοσμίου φήμης λοιπόν χαράκτρια του όμορφου νησιού μας γεννήθηκε σαν χθες και κοιμήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 1988. Δύο ημερομηνίες σταθμός για την δύσκολη ζωή της αγαπημένης Βάσως Κατράκη. 106 χρόνια λοιπόν από την γέννηση της και 32 από τον θάνατο της και σε καμία ημερομηνία δεν έχει γίνει το ελάχιστο από καμία διοικούσα αρχή.
Μια ομιλία, μια ημέρα δωρεάν είσοδος στο μουσείο της για όλους, να έρθουν τα παιδιά της που είναι ακόμη εν ζωή να μας πουν 2 λόγια, έστω 2 φίλοι της που να είναι ακόμη εν ζωή. Δυο ημερομηνίες που για το Αιτωλικό είναι 2 ημέρες σαν όλες τις άλλες ημέρες.
Ποια ήταν όμως η Βάσω Κατράκη;
Φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών έχοντας ως καθηγητές τον Κωνσταντίνο Παρθένη στη ζωγραφική και τον Γιάννη Κεφαλληνό στη χαρακτική. Αποφοίτησε το 1940 και τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε τον Γιώργο Κατράκη με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, τόσο η ίδια όσο και ο σύζυγός της εντάχθηκαν στο ΕΑΜ. Μάλιστα, το 1945, ξυλογραφίες της συμπεριλήφθηκαν στο λεύκωμα «Θυσιαστήριο της λευτεριάς». Το 1955 πραγματοποίησε την πρώτη της ατομική έκθεση ενώ το 1958 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο χαρακτικής στη Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας καθώς και με το βραβείο premium στη Μπιενάλε του Λουγκάνο. Το 1966 έλαβε το διεθνές βραβείο λιθογραφίας Tamarint στο πλαίσιο της Μπιενάλε της Βενετίας.
Με την επιβολή της Δικτατορίας, συνελήφθη και εξορίστηκε στη Γυάρο, όμως το επόμενο έτος, απελευθερώθηκε μετά από διεθνείς πιέσεις. Το 1976 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο της Intergrafik σε διεθνή έκθεση γραφικών τεχνών στην Ανατολική Γερμανία. Διετέλεσε μέλος του ΕΕΤΕ και υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Ελλήνων Χαρακτών.
Η Βάσω Κατράκη ως χαράκτρια δημιούργησε σε μεγάλο βαθμό χρησιμοποιώντας ως υλικό τον ψαμμίτη, ένα υλικό που λίγοι χαράκτες έχουν δουλέψει, γεγονός που της προσέδωσε διεθνή φήμη. Η χαρακτική της συνδυάζει την προσήλωσή της στην πραγματικότητα και την έμφαση στα εξπρεσσιονιστικά στοιχεία.
Στις 25 Ιουνίου 2006, εγκαινιάστηκε στο Νησάκι του Αιτωλικού το «Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών – Μουσείο Βάσως Κατράκη». Η χαράκτρια κληροδότησε στη γενέτειρά της όλα της τα έργα, τα οποία φιλοξενούνται μόνιμα στη μια αίθουσα του μουσείου. Η δεύτερη μεγάλη αίθουσα του μουσείου μπορεί κατά περίπτωση να φιλοξενεί έργα μεγάλων εικαστικών δημιουργών. Το υπόγειο του μουσείου έχει διαμορφωθεί για να λειτουργήσει αργότερα ως Σχολή Χαρακτικής Τέχνης. Ο ιστορικός της Τέχνης Κώστας Σταυρόπουλος επιμελήθηκε την έκθεση της χαράκτριας.
Το παρακάτω ντοκιμαντέρ είναι από τη σειρά Ταξίδι στον Πολιτισμό για το Υπουργείο Πολιτισμού. Συντελεστές της εκπομπής είναι η Νατάσα Μποζίνη (Αρχισυνταξία), ο Κώστας Γεωργουσόπουλος (Υπεύθυνος έργου) και ο Μιχάλης Αβραμίδης (Μουσικά Σήματα).
Σαν ομάδα etoliko.gr θα θέλαμε να προτείνουμε στους τοπικούς άρχοντες να τιμήσουν την Βάσω Κατράκη έμπρακτα και όχι στα λόγια και με τυχαίες συναντήσεις στο κλειστό της μουσείο. Το Αιτωλικό είναι περήφανο που “γέννησε” τη μεγαλύτερη χαράκτρια της Ελλάδας και “λυπάται” που την θυμούνται μόνο όταν την χρειάζονται.
Έτσι, λοιπόν, θα θέλαμε στο κοντινό μέλλον να δούμε το “Κατράκειο” ή Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών – Μουσείο Βάσως Κατράκη να λειτουργήσει για τον σκοπό που άνοιξε, δηλαδή να ιδρυθεί Σχολή Χαρακτικής Τέχνης, να γιορτάσουμε την ήμερα γέννησης της Βάσω Κατράκη με κάποια εκδήλωση προς τιμή της, να μετονομαστεί ο δρόμος που περνάει μπροστά από την κύρια είσοδο του μουσείου σε “Οδός Βάσω Κατράκη” αντί “Οδός Κορυσχάδων”, να οργανωθεί Διεθνή Φεστιβάλ Χαρακτικής “Βάσω Κατράκη” με εκθέσεις χαρακτών από όλων τον κόσμο στο Αιτωλικό.
Ευελπιστούμε ότι η τωρινή Δημοτική Αρχή τα επόμενα χρονιά της θητείας της θα λάβει σοβαρά τις παραπάνω προτάσεις μας και θα κάνει την “ανατροπή” σε σχέση με τις προηγούμενες αρχές. Θα τιμήσει την Βάσω Κατράκη και το Αιτωλικό. Θα διοργανώσει ημέρα-γιορτή στο όνομα της Μεγαλύτερης Χαράκτριας της Ελλάδας.
