“Οι άνθρωποι γενικά κρίνουν περισσότερο απ’ τα φαινόμενα παρά απ’ την πραγματικότητα, γιατί η όραση ανήκει σε όλους αλλά η αντίληψη σε λίγους” – Πλάτωνας
Είναι πολλές οι φορές που αισθάνομαι οτι οι γύρω μου δεν μπορούν να με καταλάβουν, όχι επειδή είναι ηλίθιοι ή εγώ είμαι δυσνόητος αλλά επειδή “ζουν στο δικό τους κόσμο“. Ή από την άλλη ζω εγώ στον δικό μου, δεν έχει και τόση σημασία. Γιατί στην πραγματικότητα, αυτός ο “δικός μου κόσμος” δεν υπάρχει αλλά είναι μια φράση που χρησιμοποιούμε για να τονίσουμε οτι οι απόψεις μας απέχουν παρασάγγας από των γύρω μας. Και η αλήθεια είναι οτι είμαστε πάρα πολλοί που μπορεί οι σκέψεις και οι ιδέες μας να μοιάζουν αρκετά αλλά παράλληλα έχουν τόσο μεγάλες διαφορές που είναι ξεκάθαρο οτι είναι ξένες μεταξύ τους.
Για παράδειγμα μπορεί να πιστεύουμε άπαντες οτι αυτό που ζούμε δεν μας συμφέρει καθόλου, είναι αντίθετο με τις αρχές μας και απέναντι στην ίδια μας της ζωή. Όλοι θέλουμε να αλλάξει με κάποιον τρόπο, άλλοι με βίαιο και άλλοι με πιο ήπιο. Άλλοι επιζητούν το διάλογο και τη συζήτηση για την εξεύρεση μιας λύσης για το κοινό καλό και άλλοι είναι έτοιμοι με το… μαχαίρι στα δόντια να πάρουν κεφάλια και να κρεμάσουν τους “εχθρούς“. Φυσικά και στις δύο παραπάνω κατηγορίες ανθρώπων υπάρχουν και οι υποκατηγορίες, στους μεν “συζητήσιμους” υπάρχουν αυτοί που δεν έχουν ιδέα τι να προτείνουν για να πάμε καλύτερα σαν σύνολο αλλά υπάρχουν και εκείνοι που έχουν μια πιο δομημένη σκέψη και αντίληψη των πραγμάτων. Όπως από την άλλη μεριά, σε οτι αφορά τους “μπαχαλάκηδες“, υπάρχουν εκείνοι που αρέσκονται στα μεγάλα λόγια και στις καθόλου πράξεις και εκείνοι που όντως έχουν φτάσει στο “αμήν” και δεν έχουν, ούτε τους νοιάζει, να χάσουν τίποτα.
Ας δούμε και ένα πιο ακραίο παράδειγμα για να καταλάβουμε την… απόσταση όταν λέμε για διαφορά αντίληψης δυο ανθρώπων για το ίδιο θέμα. Έχουμε ακούσει ένα κάρο φήμες για τους εξωγήινους, μας έχουν “παρουσιάσει” εκατοντάδες κάπου στα άδυτα του ίντερνετ, όπως φυσικά έχουμε δει/διαβάσει οτι δεν υπάρχουν και οτι είναι αποκύημα της φαντασίας κάποιων. Έχουμε εκείνους που θεωρούν οτι είναι απίθανο να είμαστε ολομόναχοι σε όλο το διάστημα οπότε πιστεύουν οτι υπάρχουν εξωγήινοι και έχουμε τους υπόλοιπους που στηρίζουν την αντίθετη άποψη, οτι δηλαδή ζούμε στο μοναδικό πλανήτη που μπορεί να φιλοξενήσει την ίδια τη ζωή. Άσχετα με το ποια είναι η άποψή σου για το συγκεκριμένο θέμα, η ουσία είναι οτι και αυτή θα καταλήξει υπέρ της μίας ή της άλλης γνώμης για την ύπαρξη των εξωγήινων. Και μετά έχουμε και πάλι υποκατηγορίες που είναι η εξήγηση, η κατανόηση, η μετάδοση της σκέψης μας για το λόγο που αποφασίσαμε οτι υπάρχουν/δεν υπάρχουν εξωγήινοι.
Συζητάς με έναν άνθρωπο που μπορεί να έχει ένα τατουάζ στο λαιμό, ένα σκουλαρίκι-“κρικέλα” στη μύτη, στη γλώσσα, στο φρύδι. Κοινώς, έχεις απέναντί σου έναν άνθρωπο αν μη τι άλλο εκκεντρικό, με πολύ ιδιαίτερη εμφάνιση. Λάθος!! Δεν είναι το τατουάζ ή το σκουλαρίκι αυτό που κάνει εκείνο τον τύπο εκκεντρικό αλλά το μυαλό σου, ο τρόπος σκέψης που έχεις αναπτύξει μέσα από την οικογένειά σου, την κοινωνία που ζεις, την παρέα σου, την τηλεόραση και αν χρειαστεί θα γράφω όλη τη μέρα παραδείγματα με τους παράγοντες που διαμορφώνουν και επηρεάζουν τη σκέψη και τον χαρακτήρα σου. Αναλόγως, λοιπόν, με τον τρόπο σκέψης που έχεις διαμορφώσει μέχρι σήμερα, έτσι θα αντιμετωπίσεις έναν άνθρωπο που του αρέσει να στολίζει το κορμί του. Γιατί δηλαδή να μην σε “ενοχλεί” αντίστοιχα αυτός που φτιάχνει με λακ ή ζελέ το μαλλί του, εκείνος που φοράει πολύ καλά ρούχα, κάποιος που, όπως και ο άλλος με τα τατουάζ και τα σκουλαρίκια, απλά στολίζει τον εαυτό του;
Το ίδιο και με τις θρησκείες, με την πολιτική, με τις ομάδες, με τους δήμους, τα σχολεία, με τα πάντα! Επειδή είμαστε όλοι διαφορετικοί σαν προσωπικότητες έτσι και οι αντιλήψεις μας είναι διαφορετικές. Όμως είναι άσχημο να μην μπορούμε να αντιληφθούμε -σχεδόν- όλοι οι άνθρωποι το ίδιο την αδικία, σε οποιαδήποτε μορφή της την συναντάμε στην κοινωνία μας. Κάποια πράγματα είναι αδιαπραγμάτευτα και παραμένουν έτσι μόνο όταν φροντίζουμε γι’ αυτό αλλιώς φτάνουμε στο σημείο για παράδειγμα να βλέπουμε να ψηφίζονται ολόκληροι νόμοι για τη ζωή μας και να το μαθαίνουμε τελευταίοι. Μεγάλη κουβέντα αυτή περί νόμων και νομοθεσίας, είμαι σίγουρος οτι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων πάνω στον πλανήτη δεν έχουν ιδέα για τους νόμους που τους περιορίζουν ή τους επιτρέπουν να κάνουν το κάθε τι. Ούτε και γω ξέρω για να είμαι ειλικρινής αλλά σίγουρα θα διαφωνήσω με μερικούς, το ίδιο και συ και ο άλλος και ο επόμενος και πάει λέγοντας. Οπότε θα καταλήγαμε να αλλάξουμε τους νόμους που η πλειοψηφία θα επέλεγε να “σβήσει” από το βιβλίο και τα πράγματα θα ήταν λίγο περισσότερο “από εμάς για εμάς“. Λέμε τώρα…
Ας πάρουμε και ένα άλλο παράδειγμα που μας αποδεικνύει το πρόβλημα που υπάρχει με την αντίληψή μας σε παγκόσμια κλίμακα. Πριν λίγες μέρες στη βόρεια Ινδία σε ένα χωριό των νότιων Ιμαλαΐων, ένας παγετώνας ξεκόλλησε από τη θέση του με αποτέλεσμα να ακολουθήσει μια καταστροφή που κόστισε τη ζωή σε περισσότερα από πενήντα άτομα. Αν και το γεγονός έγινε γνωστό σε όλον τον κόσμο μέσα από τα δελτία ειδήσεων και το διαδίκτυο, κανένας δεν φάνηκε να αναρωτιέται τι στο καλό μπορεί να έγινε και να είχαμε αυτό το αποτέλεσμα. Γιατί η ουσία της υπόθεσης δεν είναι ούτε οι πενήντα νεκροί ούτε τίποτα τέτοιο αλλά το πως στο διάολο, μέσα στο καταχείμωνο, σε ένα από τα ψηλότερα σημεία της Γης, σε θερμοκρασίες που δεν ανεβαίνουν από το “μείον” και ένας ρημαδοπαγετώνας… κατάφερε να ξεκολλήσει από τη θέση του!! Κανένας δεν το σκέφτηκε αυτό το πράγμα εκτός από τους ντόπιους που κατοικούν σε εκείνη την περιοχή. Ένας αξιωματούχος του χωριού ήταν εκείνος που αναρωτήθηκε αυτό που σας έγραψα παραπάνω, το πως δηλαδή ξεκολλάει ένας παγετώνας το καταχείμωνο και στη συνέχεια της απάντησής του μίλησε για ένα περιστατικό που είχε γίνει στις αρχές του 1960, τότε που μία αμερικάνικη αποστολή της CIA είχε καταλήξει σε φιάσκο με αποτέλεσμα να θαφτούν κάπου στο βουνό κάμποσα κουτιά με ουράνιο. Το λιώσιμο και η αποκόλληση του παγετώνα είναι αποτέλεσμα της συνεχόμενης αύξησης της θερμοκρασίας από διαρροή ραδιενέργειας.
Γενικότερα η ικανότητα του καθένα από μας να μπορεί να αντιλαμβάνεται πράγματα και καταστάσεις που συμβαίνουν γύρω του, συνεχίζει να εξελίσσεται όσο το άτομο μεγαλώνει. Έτσι, ωριμάζοντας δηλαδή, μπορούμε να “διορθώσουμε” μια λάθος αντίληψη του παρελθόντος και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, πιο ανοιχτόμυαλοι στα διάφορα ερεθίσματα και πιο προσεκτικοί στην επεξεργασία των πληροφοριών που δεχόμαστε. Αυτό είναι το καλό με την αντίληψη, οτι δηλαδή μπορεί να βελτιωθεί και να γίνει πιο σωστή σύμφωνα με το σύνολο και όχι με το άτομο. Αλλά υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα! Για να αλλάξεις και να βελτιώσεις τις αντιλήψεις σου θα πρέπει να θέλεις και να το κάνεις, να καταλάβεις οτι κάνεις λάθος και να το διορθώσεις ακόμα κι αν στο πει ένας άλλος και όχι ο εαυτός σου. Να μην πεισμώσεις φίλε μου, ούτε να εμφανίσεις ξανά τον μεγάλο εγωιστή που κρύβεις μέσα σου αλλά να δώσεις μια ευκαιρία σε σένα τον ίδιο να γίνεις καλύτερος άνθρωπος και να κάνεις καλύτερο και τον κόσμο γύρω σου.
Μιχάλης Βελτσίστας
