Στην οικουμενική διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρεται το δικαίωμα να ζεις ειρηνικά: “Καθένας έχει το δικαίωμα να ζει σε ένα περιβάλλον όπου επικρατεί µια κοινωνική και διεθνής τάξη, μέσα στην οποία τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που προκηρύσσει η παρούσα Διακήρυξη να μπορούν να πραγματώνονται σε όλη τους την έκταση.” (Άρθρο 28)
Για άλλη μια βδομάδα παρακολουθούμε άφωνοι ένα κόσμο που διαλύεται… ένα κόσμο που αργοπεθαίνει…
Τα τελευταία 24ωρα βλέπουμε την παλινόρθωση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην περιοχή, ειδικά για τα δικαιώματα των γυναικών.
Και μπορεί σε κάποιους από μας να μοιάζει μακρινό, να μοιάζει ότι δε μας αγγίζει.
Να φαίνεται ότι δε μας αφορά, ότι δε θα συμβεί ποτέ σε εμάς.
Μπορεί και να ισχύει.
Μπορεί να μη μας συμβεί ποτέ.
Όμως αυτό δε σημαίνει ότι δε μας αφορά.
Όλος ο κόσμος γύρω μας είμαστε εμείς.
Εμείς φτιάχνουμε αυτόν τον κόσμο κι αν μας αφήνει αδιάφορους μια τέτοια δυστυχία, μια τραγωδία σαν αυτή, τότε κάτι δεν πάει καλά…
Όλο και περισσότερες μαρτυρίες από γυναίκες στη χώρα, εγκλωβισμένες, περιμένοντας να … πεθάνουν…
Διαβάζω τη συνέντευξη της, βραβευμένης με Νόμπελ Ειρήνης, Μαλάλα Γιουσαφζάι, τη Δευτέρα στο BBC, που κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να προστατεύσει Αφγανές γυναίκες και κορίτσια.
Μιλώντας στο BBC, η Μαλάλα τόνισε: «Δεν μπορούμε να δούμε μια χώρα να πηγαίνει δεκαετίες και αιώνες πίσω.Πρέπει να αναλάβουμε κάποιες τολμηρές δράσεις για την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών, για την προστασία των μειονοτικών ομάδων και για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή».
Η ίδια είχε δηλώσει στο Twitter νωρίτερα: «Ανησυχώ βαθιά για τις γυναίκες, τις μειονότητες και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Παρακολουθούμε σε πλήρες σοκ τους Ταλιμπάν να παίρνουν τον έλεγχο του Αφγανιστάν.Οι παγκόσμιες, περιφερειακές και τοπικές δυνάμεις πρέπει να ζητήσουν άμεση κατάπαυση του πυρός, να παράσχουν επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια και να προστατεύσουν πρόσφυγες και πολίτες».
Η Μαλάλα ήταν 15 ετών το 2012, όταν οι Ταλιμπάν την κυνήγησαν για την εκστρατεία της για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση. Πυροβολήθηκε στο πρόσωπο από έναν μασκοφόρο ένοπλο Ταλιμπάν που εισέβαλε στο σχολικό της λεωφορείο.
Το 2014, η Μαλάλα έγινε το νεότερο άτομο που κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης. Συνέχισε με σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Η κατάσταση στο Αφγανιστάν είναι μια «επείγουσα ανθρωπιστική κρίση», σύμφωνα με την 24χρονη ακτιβίστρια, και «κάθε χώρα έχει ρόλο και ευθύνη να ανοίξει τα σύνορά της σε Αφγανούς πρόσφυγες και εκτοπισμένους».
«Το αίτημά μου προς όλες τις χώρες, ειδικά στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις δυτικές χώρες, είναι ότι πρέπει να προστατεύσουν όλους αυτούς τους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των γυναικών αυτή τη στιγμή», δήλωσε η Μαλάλα στο BBC.
Οι Ταλιμπάν αναμένεται να ανακτήσουν επίσημα την εξουσία στη χώρα. Όταν οι Ταλιμπάν ήταν για τελευταία φορά στην εξουσία το 2001, τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των γυναικών περιορίστηκαν αυστηρά σύμφωνα με το νόμο της Σαρία.
Μεταξύ άλλων περιορισμών, οι γυναίκες έπρεπε να κυκλοφορούν καλυμμένες από την κορυφή ως τα νύχια, να αποκλείονται από τα σχολεία και να μην επιτρέπεται να βγαίνουν από το σπίτι εκτός εάν συνοδεύονται από έναν άντρα συγγενή.
Οι Αφγανές γυναίκες φοβούνται τώρα ότι θα τους απαγορευτεί η εργασία και ότι οι παραβάτες των κανόνων θα λιθοβολούνται.
Η Ζαρίφα Γκαφάρι, 27χρονη δήμαρχος και ακτιβίστρια των δικαιωμάτων των γυναικών, δήλωσε στο βρετανικό μέσο iNews ότι οι Ταλιμπάν «θα έρθουν για ανθρώπους σαν εμένα και θα με σκοτώσουν».
Πόσο αυτονόητη η ελευθερία για μας…
Πόσο αυτονόητη η απλή καθημερινότητά μας…
Το δικαίωμα να ζεις (…) Το δικαίωμα να ζεις ειρηνικά(…) το τραγούδι μας
Είναι φωτιά αγνής αγάπης
Είναι περιστέρι
Ελαιώνας
Είναι το παγκόσμιο τραγούδι
Αλυσίδα που θα φέρει τη νίκη
Το δικαίωμα να ζεις ειρηνικά (…)
(El derecho de vivir en paz, τραγούδι του μουσικού, αγωνιστή και δολοφονημένου από το καθεστώς Πινοσέτ, για τη Χιλή, Victor Jara,1971)
Βάσω Ζ. Νικολογιάννη