“Παρακαλώ;“, λέει ο ένας στη μία πλευρά του τηλεφώνου… “Τον Θεό που σ’ έκανε άνθρωπο“, απαντάει ο άλλος… Μια -αστεία- καθημερινή συνομιλία που είχα με τον Αντύπα (όχι τον τραγουδιστή προφανώς) όταν δούλευα στο thrylos.gr (μην το ψάξετε, δεν υπάρχει πια). Εγώ ήμουν αυτός που ρωτούσα και η χιουμοριστική ατάκα-απάντηση ήταν του Ηρακλή.
Χωρίς να σας σκοτίζω με πολλές ασυναρτησίες, θα γράψω μία και θα επιμείνω σε αυτή. “Τον Θεό που σ’ έκανε άνθρωπο“, λοιπόν… Και λέω εγώ τώρα οτι αν όντως ο Θεός (παίρνοντας ως δεδομένο οτι υπάρχει) μας έκανε αυτό που είμαστε, τότε οφείλουμε να αλλάξουμε και το… μοίρασμα των ευθυνών.
Εξηγούμαι σε αυτό το σημείο: Βγάζω από τη συζήτηση το “επιχείρημα” οτι ο Θεός μας έδωσε την ελεύθερη βούληση ώστε να σκεφτόμαστε και να πράττουμε όπως μας γουστάρει. Είτε αν αυτό που κάνουμε είναι ζημιογόνο για εμάς και τους γύρω μας είτε όχι…
Οπότε γνωρίζοντας τα παραπάνω μπορούμε να συνεχίσουμε. Αν όντως ο Θεός με έκανε αυτό που είμαι τότε, να με συμπαθάει κιόλας, απέτυχε παταγωδώς. Κι ας μην φταίει άμεσα η πλειοψηφία των ανθρώπων του πλανήτη για όλα τα δεινά και τις καταστροφές που έχουμε προκαλέσει σε τούτον τον κόσμο, γι’ αυτό είμαι σίγουρος.
Το στο καλό φταίνε οι φτωχοί όταν τους ξεριζώνεις από τον τόπο τους είτε με πόλεμο, είτε με τη δικαιολογία της… ανάπτυξης -που για κάποιο λόγο δεν μας χωράει όλους-, είτε με οτιδήποτε άλλο; Πως μπορεί να ευθύνεται εκείνος για παράδειγμα που σε μία εισβολή των Οθωμανών κάποτε ή των Μογγόλων ή των Ρωμαίων και πόσων άλλων λαών ακόμα, του έκαψαν τη γυναίκα, τα παιδιά και την περιουσία του;
Γιατί να φταίει το πιτσιρίκι που από τότε που θυμάται τον εαυτό του ο πατέρας του δεν το σέβεται, το ίδιο και η μάνα του, οι συμμαθητές του, οι δάσκαλοί του; Κι όταν μεγαλώσει έχει γίνει ένα δυσλειτουργικό άτομο για τον ίδιο, για την κοινωνία, για τη δική του οικογένεια. Η… φύση του ανθρώπου τον έκανε έτσι, το “τέλειο” προϊόν του Θεού τον έκανε έτσι,..
Πως είναι δυνατόν να αντιδρούμε, σχεδόν κατά κανόνα, αρνητικά σε οτιδήποτε νέο ή διαφορετικό βρεθεί στο διάβα μας, εκτός κι αν ταιριάζει με την κουλτούρα και τα γούστα μας; Αφού έχουμε το μυαλό να σκεφτούμε, να αναλύσουμε και να αποφασίσουμε, γιατί τότε πολλοί από μας πράττουμε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο; Λες και η “ελεύθερη βούληση” δεν είναι τελικά και τόσο “ελεύθερη” όσο νομίζουμε.
Και αυτό το τελευταίο πηγάζει από τη φύση του ανθρώπου. Αλλά πως μπορούμε να μιλήσουμε για “ανθρώπινη φύση” όταν -θεωρητικά- είμαστε φτιαγμένοι από κάποιον άλλο; Είμαστε πλασμένοι “κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση” τελικά ή όχι; Κι αν τελικά είμαστε τότε ποιος είναι ο κακός της υπόθεσης; Ο… κατασκευαστής ή το τελικό προϊόν;
Για παράδειγμα όταν ψωνίζεις ένα καινούργιο πλυντήριο πιάτων και μετά από ένα-δύο πλυσίματα παθαίνει βλάβη τότε ποιος ευθύνεται; Ο κατασκευαστής ή εσύ; Αναλόγως την απάντηση που θα δώσετε σε αυτή την απλή ερώτηση, στην ουσία θα απαντήσετε και στο παραπάνω… υπαρξιακό ερώτημα.
Ποιος είναι ο κακός τελικά; Ο Θεός ή ο άνθρωπος; Γιατί αν υποθέσουμε οτι ο Θεός υπάρχει και είναι τέλειος από κάθε άποψη, τότε το πρόβλημα το έχουμε εμείς, μόνο εμείς. Επομένως είναι απίθανο ο… κατασκευαστής να δημιούργησε ένα τόσο “ατελές” προϊόν, οπότε το συμπέρασμα είναι το εξής, τουλάχιστον το δικό μου: Τους θεούς ή τον Θεό τους/τον φτιάξαμε εμείς για να… μας δώσουμε ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.
Επειδή η ανθρώπινη φύση είναι τόσο προβληματική, φτιάξαμε τέλειες υπάρξεις, αρχικά για να εξηγήσουμε τα φυσικά φαινόμενα και διάφορα άλλα πράγματα που δεν μπορούσαμε να κατανοήσουμε. Αλλά σε όλες τις θρησκείες, αρχαίες και νέες, το αποτέλεσμα της ζωής που έκανε ο καθένας μας ήταν ή ο Παράδεισος ή η Κόλαση. Είτε με πολλούς θεούς είτε με έναν η… λογική ήταν η ίδια.
Η ελπίδα για μια καλύτερη ζωή όταν τελειώσει η “κανονική“, αυτή που ζεις και αναπνέεις αυτή τη στιγμή.
Μιχάλης Βελτσίστας